«2022 to rok Dino Buzzatiego. Autor Pustyni Tatarów zniknął 28 stycznia 1972 roku, a teraz jego pięćdziesiąta rocznica będzie uczczona wydarzeniami, konferencjami i wystawami na całym świecie: najpierw 27 i 28 stycznia konferencją na Uniwersytecie Iulm w Mediolanie i potem w Paryżu (gdzie był bardzo kochany), Nowym Jorku, Toronto, Berlinie, Londynie, Warszawie, Monachium, Dublinie i oczywiście w jego mieście, Belluno. Czy wiesz, że jest przetłumaczona na 34 języki, więcej niż Calvino, Pasolini i Morawy? Szczerze mówiąc, jego prace są lepiej znane za granicą niż we Włoszech. Ale w tym roku postaramy się to naprawić. Marco Perale, radny ds. kultury gminy Belluno, ale także prezes Międzynarodowego Stowarzyszenia Dino Buzzati z siedzibą w Feltre, mieście sztuki wyrafinowanej w rejonie Belluno, jest pełen entuzjazmu.To stowarzyszenie jest motorem napędowym prawie wszystkich wydarzeń poświęconych podkreślaniu wielopłaszczyznowej działalności Buzzatiego: pisarza, malarza („dla mnie pisanie i malowanie to zasadniczo to samo”, zwierzył się Buzzati), rysownika (jego Poemat w komiksach z 1969 roku był pierwszym włoskim powieść graficzna), autor teatralny, librecista operowy i oczywiście dziennikarz „Corriere della Sera”, dla którego pracował przez całe życie, pisząc pamiętne kroniki. Dziś, nic dziwnego, jedną z głównych przestrzeni Fundacji Corriere della Sera w Mediolanie jest Sala Buzzati.
Murale, które by mu się podobały
Przez całe życie Buzzati pozostał człowiekiem mocno zakorzenionym w swojej ziemi, zielonej Valbellunie, która oddziela Prealpy od Alp, przecinanej przez „la Piave”, żeńską rzekę w lokalnej tradycji i dialekcie . Rzeka dała swoją nazwę Borgo Piave, historycznej dzielnicy starego portu rzecznego Belluno, z którego tratwy załadowane towarami i ludźmi wypływały kiedyś na równinę wenecką.Dziś Borgo Piave zdobi seria sugestywnych malowideł ściennych autorstwa malarki Marty Fariny, które opowiadają historie ludzi gór i rzek pomiędzy rzeczywistością a fantazją. Jak cuda przypisywane San Nicolò, opiekunowi flisaków, czy jak legendarna odwaga La Rossy (za kolor jej włosów), jedynej kobiety, która w XIX wieku potrafiła kierować tratwą. Murale między historią a legendą, które spodobałyby się zarówno malarzowi Buzzati, jak i pisarzowi, często poświęcone ponownemu odwiedzaniu tradycji i folkloru; jak to się dzieje w tym bardzo oryginalnym dziele, jakim są Cuda Val Morel, gdzie malarstwo i pisanie uzupełniają się. Belluno zadedykował swojemu znamienitemu obywatelowi Plan Podróży Buzzati, który odwiedza najbardziej artystyczne miejsca w centrum miasta – od historycznego Piazza dei Martiri z jego kawiarniami, promenadą na listòn i ogrodami, po Palazzo dei Rettori z 1536 r. następnie do kościoła Santo Stefano w 1485 roku. Ale dopiero zwiedzając Valbelluna, można w pełni zrozumieć, jakim źródłem inspiracji był ten obszar dla Buzzati.
Na wsi na obrzeżach Belluno, w miejscowości San Pellegrino, jest jego miejscem urodzenia: szesnastowieczna Villa Buzzati, dom rodzinny od 1811 roku, typowa wenecka willa z freskami na fasadzie, duży ogród i korona gór. Gości wita mieszkająca tu prawnuczka pisarki Valentina Morassutti. Przekształcił część willi w B&B, spichlerz w centrum Stowarzyszenia Kulturalnego Villa Buzzati San Pellegrino, a wraz ze swoją siostrą Antonellą, dyrektorem artystycznym, zarządza Giardino Buzzati, imprezą odbywającą się każdego lata, a zwłaszcza w 2022 roku (villabuzzati.com ). „Więź Dino z górami narodziła się tutaj, w panoramie, którą do dziś można podziwiać z ogrodu tej willi”, mówi Valentina Morassutti. „Jego pisma są pełne odniesień do gór, począwszy od jego debiutanckiej powieści Bàrnabo delle montagne, i jest to naturalne: oto przed nami Schiara, którą zdefiniował jako górę swojego życia, nie zapominając o innych Dolomitach które kochał i na które się wspinał, będąc zapalonym alpinistą.„Całe życie marzyłem o górach”, wyznał pewnego dnia». Dolomity odwzajemniły się: dziś szczyt grupy Croda da Lago nazywa się Campanile Buzzati.
Mówiące zwierzęta i wiatr o imieniu Matteo
W artykule z 1960 roku zatytułowanym My Belluno Dino Buzzati opowiada o tym, co fascynuje go w Valbellunie: „Tajemnicze góry, długie zimy, bajki, duchy jaskiń i lasów, to nieprzetłumaczalne poczucie odległości, samotności i legenda" . Przyroda i góry jako magiczne i święte miejsca, które należy szanować, a nawet trochę się ich bać: oto fascynacja Tajemnicą Starego Lasu. Książka (z której reżyser Ermanno Olmi zaczerpnął film o tym samym tytule), w której Buzzati, z ekologicznej inspiracji ante litteram, opowiada historię lasu, który nie chce umrzeć, gdzie geny drzew przybierają ludzką postać, zwierzęta mówią a zbuntowany wiatr ma osobowość i imię, Matteo. Ale czy jest miejsce, które zainspirowało wynalezienie Bosco Vecchio? Według badaczki z Buzza, Patrizii Dalla Rosa, istnieje, ma wiele setek lat, był kiedyś rezerwatem drewna dla statków Republiki Weneckiej Serenissima, a dziś nazywa się Rezerwatem Przyrody Zorientowanej na Somadida, rozszerzonym 1.676 hektarów. Znajduje się na wysokości 1400 metrów między Auronzo di Cadore a wspaniałym jeziorem Misurina, oferując odwiedzającym tysiące świerków, jodeł i buków, edukacyjne muzeum leśne, ogród motyli, wiele ścieżek, w tym okrężną, również użytkową zimą z rakietami śnieżnymi. Zaklęcie, które oczarowało małego Buzzatiego, kiedy zabrali go nad jezioro Misurina.
Świecki portret św. Rity
Sentiero Buzzati to także sugestywna ścieżka spacerów pisarza, którą bez większych trudności można przejść zarówno pieszo, jak i rowerem. Rozpoczyna się w gminie Limana (w pobliżu Villa Buzzati), przecina Giaon, gdzie znajdują się domy ozdobione freskami przez artystów inspirowanych opowieściami Buzzatiego, wspina się w las wzdłuż Via Crucis Madonna di Parè, aż do pustelni San Pietro in Tuba . Krótka wersja spaceru kończy się tutaj, ale możesz kontynuować w Valpiana, aż dotrzesz do bardzo zielonego płaskowyżu, z którego możesz podziwiać spektakularne widoki.Oto urocza rolnicza wioska Valmorel, która zainspirowała tytuł najnowszej, pomysłowej pracy autora: Cuda Val Morel. Księga 39 obrazów i 39 uzupełniających mikrotekstów. Zbiór bajek? Może, ale nie dla dzieci (jak słynna inwazja niedźwiedzi na Sycylię). Mały klejnot. Zestaw historii osadzonych w nieistniejącej dolinie (Valmorel to wioska), opowiadających o cudach (w rzeczywistości nigdy nie dokonanych) bardzo nieprawdopodobnej wersji Santa Rita, czczonej przez wiernych licznymi wotami w kaplicy, która nie istnieje. A raczej go nie było. Bo w 1973 roku, rok po śmierci pisarza, faktycznie wybudowano świecką kaplicę Santa Rita, tuż przy ścieżce Buzzati. Zawiera portret Santa Rity – młodej, ładnej iz pomalowanymi paznokciami – namalowany przez samego Buzzatiego. Życie naśladowało więc literaturę. On, Dino, bawiłby się dobrze.
Gdzie spać w Belluno
B&B Villa Buzzati, Belluno
W dużej willi na obrzeżach Belluno, gdzie Buzzati się urodził i gdzie spędzał wakacje, pisząc i wspinając się po górach. Podwójne B&B od 60 €, villabuzzati .com
Gdzie zjeść
Ristorante Al Borgo, Belluno W XVIII-wiecznej weneckiej willi tradycyjna kuchnia Valbelluny, od risotto z dzikimi ziołami po zupy jęczmienne, od tagliolini po borowiki z sarną. alborgo.to
Enoteca Mazzini, Belluno W historycznym centrum sympatyczna dwupiętrowa restauracja, bardzo gościnna i pełna historii. Jesz bardzo świeże ryby, według smacznych przepisów Chioggia. Można się bardzo dobrze napić polecany przez uprzejmego właściciela. Piazza Giuseppe Mazzini, tel. 0437 948313
Ristorante Taverna, Belluno Freski i boazerie w tawernie pełnej historii. Dziś jada się lokalne specjały, takie jak pastin i ser schiz. restauranttaverna.it
Co kupić
Tipiko, Belluno W historycznym centrum mały sklepik, w którym można kupić górskie specjały: miód, dżemy, suszone mięso, ser, polenta kukurydziana „sponcio”, smakowa grappa. Tel 0437 950036
Pastificio Menazza, Belluno Świeże makarony nadziewane, takie jak typowy casunziei z czerwoną rzepą, suszony makaron z górskimi zbożami, dzikimi ziołami i sosami z dziczyzny w historycznej gastronomii centrum. pastificiomenazza.it
INFORMACJE
Consorzio Belluno Centro Storico, promuje inicjatywy turystyczne i kulturalne w mieście. (bellunocentro.it).Consorzio DMO Dolomiti, organ promocji turystyki w prowincji Belluno. (infodolomiti.it).
